نبض اکسیژن به عنوان شاخصی که در دستگاه گردش خون انتقال اکسیژن را برآورد می سازد, به تازگی در تحقیقات بالینی و ورزشی مورد توجه قرارگرفته است. دربارة این شاخص ارزیابی کنندة کارایی قلب و عروق اطلاعات زیادی وجود ندارد. هدف پژوهش حاضر, برآورد و مقایسة حداکثر نبض اکسیژن در نوجوانان پسر است. بدین منظور 60 نوجوان پسر با میانگین سنی 81/0 ± 16 سال, قد 17/8±168 سانتی متر و وزن 39/10±92/59 کیلوگرم که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند, در این تحقیق شرکت داده شدند. به منظور برآورد مقادیر حداکثر نبض اکسیژن, آزمودنی های تحقیق 4 آزمون ورزشی, آزمون نوارگردان GXT , آزمون های دوچرخة PWC195 و PWC212 و آزمون دویدن 1 مایل را اجرا کردند. سپس برای انتخاب آزمون ورزشی مناسب, مقادیر به دست آمده از چهار پروتکل ورزشی با پروتکل برآوردی حداکثر نبض اکسیژن کوپر مقایسه شد. آزمون ورزشی GXT در مقایسه با آزمون های PWC 195 و PWC 212 و آزمون دویدن 1 مایل, برآورد عینی تری (40/14 میلی لیتر/ضربه) را از حداکثر نبض اکسیژن ارائه داد و در مقایسه با پروتکل شاخص کوپر, اختلاف معنی داری را (519/0=P) نشان نداد. آزمون های ورزشی PWC 195 (001/0 = P), PWC 212 (001/0 = P) و دویدن 1 مایل (003/0 = P) اختلاف معنی داری را (از نظر کم برآوردی و بیش برآوردی) با پروتکل شاخص کوپر داشتند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که حداکثر نبض اکسیژن به عنوان شاخصی از کارایی دستگاه قلبی و عروقی, توسط آزمون ورزشی GXT در مقایسه با آزمون های ورزشی دیگر واقع بینانه تر برآورد می شود, به گونه ای که مقادیر حداکثر نبض اکسیژن حاصل از این آزمون, به مقادیر حداکثر نبض اکسیژن آزمون کوپر بسیار نزدیک است.
)